De 12 basisbehoeftes, ken jij ze al?!

Iedereen – groot of klein – heeft basisbehoeften

De basis van onze verbinding met anderen ligt bij aandacht en liefde. Door deze aandacht en liefde kunnen we (op)groeien tot wie we in essentie mogen lijn. En dat liefde en aandacht belangrijk zijn, dat weet je waarschijnlijk wel. Dat zie je wellicht ook het opvoeden van een kind. Hier komt namelijk veel bij kijken, meer dan je in eerste instantie zou zien. Vanuit de psychologie gekeken hebben hier twaalf basisbehoeften invloed op. Twaalf vormen van aandacht en liefde. Deze basisbehoeften dienen ingevuld te worden door onze ouders en als je zelf ouder bent dien je ze weer in te vullen voor jouw kinderen. Dit is alleen nog niet zo makkelijk als gedacht. Want grote kans dat jij zelf twee basisbehoeften (of meer) mist. En je snapt, dat maakt het lastig om die weer aan jouw kinderen te geven. Alleen is het wel zo, dat als je ze niet voldoende ingevuld hebt (gekregen), je de invulling hiervan buiten jezelf gaat zoeken. En dat zien we in ons volwassen leven dan ook vaak gebeuren. Dit zien we niet als zodanig. Dat komt omdat we deze missende basisbehoeften zelf niet (her)kennen. En dan komt het in een soort domino-effect… wat  kunnen we ze ook niet doorgeven aan onze kinderen en missen zij deze basisbehoeften vanzelfsprekend ook. Ik ben Lynn Tieleman, kind-en-gezinscoach en neem jou mee in de wereld van de basisbehoeften.

De ouder-kindrelatie is tijdens de opvoeding het allerbelangrijkst, omdat het voor het kind een veilige basis geeft, waarin het zich mag ontwikkelen op alle gebieden. Als het kind echter ongewenst gedrag vertoont en je als ouder dit gedrag op een onjuiste manier interpreteert, krijgt het kind een niet kloppende reactie op zijn gedrag. Door het niet goed interpreteren van het gedrag en hier onjuist op reageren, neemt het gevoel van veiligheid voor het kind af en worden gedragsproblemen vaak groter dan dat ze zijn. 

Wat heel belangrijk is om te weten, is dat een kind een spiegel is voor jouw gedrag en met ongewenst gedrag willen ze jou duidelijk maken dat er iets mist; een basisbehoefte. Hierdoor kan er veel onmacht en onbegrip ontstaan. Bewust zijn van je eigen missende basisbehoefte kan veel helen en duidelijk maken.

De basisbehoeften
  • Aanmoediging | Heb jij het nodig om te horen dat je op de goede weg zit en ben jee ook zelf in staat om dit anderen te bieden?
  • Acceptatie | Als je je in het verleden niet geaccepteerd hebt gevoeld zonder je je vaak af van een groep om diezelfde pijn niet opnieuw te hoeven voelen
  • Begrip | Begrepen worden geeft ons het gevoel belangrijk te zijn en geeft ons meer eigenwaarde
  • Bevestiging | Wanneer je jezelf geen bevestiging kunt geven, ga je dit zoeken bij je omgevingen ie je nooit genoeg kunnen geven. Anders dan erkenning heeft bevestiging te maken met wie we zijn
  • Bewondering | Wanneer we onszelf totaal wegcijferen en ons niet succesvol of belangrijk (genoeg) voelen
  • Erkenning | Kun jij jezelf erkennen voor hetgeen wat je doet/hebt gedaan of zoek je de erkenning buiten jezelf? Anders dan bevestiging heeft erkenning te maken met dingen die we doen
  • Goedkeuring | Om goedgekeurd te worden door anderen moeten we ook anderen – en onszelf – kunnen goedkeuren
  • Geruststelling | | Kun jij jezelf geruststellen of zoek je dit buiten jezelf? un je anderen geruststelling bieden?
  • Respect | Gerespecteerd (willen) worden heeft te maken met het volledig omarmen van alle subpersoonlijkheden van jezelf. Welke is er ooit uitgesloten?
  • Vertrouwen | Als je jezelf vroeger niet vertrouwd hebt gevoeld, vertrouw je anderen ook minder snel
  • Waardering | Kun jij waardering (complimenten) ontvangen en ben jij ook in staat dit te geven?
  • Zorg/verzorging | Verzorgd worden geeft ons een gevoel van liefde en ertoe doen

Liefde voor de ander en onze kinderen kunnen we op deze twaalf manieren uiten. Elke manier is even belangrijk, maar spelen in verschillende ontwikkelingsfasen een grotere rol. Een baby heeft bijvoorbeeld veel meer zorg nodig dan een tiener; die vraagt juist om goedkeuring en vertrouwen. Het lijkt makkelijk om al deze basisbehoeften in te vullen, maar in de praktijk blijkt dit lastiger, helemaal als je er zelf een of meerdere mist.

Bewustwording van de gemiste basisbehoeften

Misschien kijk je wel naar het lijstje hierboven en denk je gelijk: mijn ouders kwamen nooit naar mijn voetbalwedstrijd kijken en stonden niet langs de lijn om mij aan te moedigen. De kans is groot dat je dan de basisbehoefte aanmoediging mist en het buiten jezelf gaat zoeken. Je kan nu bij jezelf nagaan of je jouw kind wel de aanmoediging geeft, of misschien sta je juist elke zaterdag langs de lijn de longen uit je lijf te schreeuwen bij de voetbalwedstrijd van jouw kind. Bij de laatste optie ben je aan het overcompenseren, omdat je bang bent dat je het verkeerd doet, maar ook bij overcompensatie wordt de basisbehoefte niet juist ingevuld en zal hij of zij het ook buiten zichzelf gaan zoeken.

Door zelf bewust te worden van de gemiste basisbehoeften, kan je zelf veel helen en duidelijk krijgen over jouw eigen gedrag, maar ook over het gedrag van je kind. Om je nog bewuster te maken van jouw gemiste basisbehoefte, heb ik hier een aantal vragen. Vul op de puntjes één van de basisbehoeften in waarvan jij denkt dat je ze niet of onvolledig ingevuld hebt gekregen. Deze vragenlijst kan jou helpen om de gemiste basisbehoefte voor jezelf in te vullen.

  1. Wat betekent het missen van ………. voor jou?
  2. Hoe voel je je erbij?
  3. Zou je meer ………. willen ervaren?
  4. Is er een specifiek moment in je leven geweest dat je het missen van ………. intens hebt ervaren?
  5. Wat ligt er binnen jouw mogelijkheden om het gemist van ………. op te vangen?
  6. Hoe herken je dat je reageert vanuit je missende basisbehoeften?
  7. Van welke hulpbron binnen jouzelf kun je gebruikmaken om het gemis te accepteren (zonder te compenseren)?
  8. Hoe ga je de hulpbron integreren?
  9. Wat spreek je met jezelf af?
  10. Hoe monitor je jezelf in dit proces van acceptatie?
Invullen bij jezelf is invullen bij je kind

Op het moment dat je zelf bewust bent van de gemiste basisbehoefte(n), zal je zien dat er in de relatie met je kind veranderen kan. Het gedrag dat tot nu toe zo confronterend was, zal afnemen en je kan de basisbehoefte die jij miste, nu op de juiste manier invullen voor je kind.

Heb je hulp nodig bij het vinden van jouw gemiste basisbehoeften, of wil je er nog dieper induiken? Daar kan ik je mee helpen. Samen gaan we op zoek naar jouw gemiste basisbehoeften, kernverlangens en kan ik je een laagdrempelige opdracht geven om hieraan te werken.  Ik ben juf van een derde klas op de vrije school in Harderwijk en hiernaast ben ik holistisch/therapeutisch Kindercoach!